วิธีแก้ไขข้อบกพร่องของงบการเงินที่ยื่นไปแล้ว

วิธีแก้ไขข้อบกพร่องของงบการเงินที่ยื่นไปแล้ว

การยื่นงบการเงินเป็นหน้าที่สำคัญของบริษัทจำกัดและบริษัทมหาชนจำกัด ซึ่งต้องยื่นให้กรมพัฒนาธุรกิจการค้า (DBD) และกรมสรรพากรตามเวลาที่กฎหมายกำหนด แต่บางครั้งบริษัทอาจพบว่า งบการเงินที่ยื่นไปแล้วมีข้อผิดพลาด เช่น บัญชีผิดพลาด รายการตกหล่น หรือข้อมูลไม่ตรงกับความเป็นจริง ซึ่งอาจกระทบทั้งทางภาษี ความน่าเชื่อถือ และความรับผิดชอบทางกฎหมาย

หากคุณพบว่ามีการยื่นงบการเงินที่มีข้อผิดพลาดไปแล้ว ไม่ต้องกังวลมากนัก เนื่องจากสามารถดำเนินการแก้ไขได้ตามขั้นตอนที่กำหนด โดยมีรายละเอียดดังนี้ :

1. วิเคราะห์ก่อนว่า “ข้อผิดพลาดเกิดจากอะไร?”

ก่อนดำเนินการแก้ไข บริษัทควรวิเคราะห์ต้นตอของความผิดพลาดให้ชัดเจน
ประเภทของข้อผิดพลาดที่พบบ่อย ได้แก่:

• การลงบัญชีผิดพลาด เช่น คำนวณตัวเลขผิด, เดบิต–เครดิตสลับ
• รายการตกหล่น เช่น ไม่บันทึกรายได้หรือค่าใช้จ่ายบางรายการ
• ใช้มาตรฐานบัญชีผิด
• เปลี่ยนแปลงประมาณการทางบัญชี (เช่น ค่าเสื่อมราคา)
• มีรายการย้อนหลังที่เกิดขึ้นหลังจากปิดงบแล้ว
• การตรวจพบจากผู้สอบบัญชีภายหลัง

การทราบต้นเหตุจะช่วยกำหนดวิธีการแก้ไขที่เหมาะสมตามหลักบัญชีและกฎหมาย

2. ต้องแก้ไขอะไรบ้าง?

การแก้ไขงบการเงินที่ยื่นไปแล้ว อาจต้องแก้ไขเอกสารหลายชุดพร้อมกัน เช่น:

• งบการเงินที่ยื่นกับกรมพัฒนาธุรกิจฯ (DBD)
• แบบ ภงด.50 (ภาษีเงินได้นิติบุคคล) ที่ยื่นกับกรมสรรพากร
• หมายเหตุประกอบงบการเงิน
• รายงานของผู้สอบบัญชี
• หนังสือรับรองงบการเงิน
• สมุดบัญชีที่เกี่ยวข้อง

ในกรณีที่งบการเงินได้รับการตรวจสอบโดยผู้สอบบัญชีแล้ว (Audit) หากมีการแก้ไขใด ๆ จะต้องให้ผู้สอบบัญชีตรวจสอบและลงลายมือชื่อใหม่อีกครั้ง

3. ขั้นตอนการแก้ไขงบการเงินกับกรมพัฒนาธุรกิจการค้า (DBD)

หากพบข้อผิดพลาดหลังจากยื่นงบผ่าน DBD ไปแล้ว จำเป็นต้องดำเนินการ ยื่นงบการเงินฉบับแก้ไข (งบฉบับใหม่) โดยมีขั้นตอนดังนี้:

1. จัดทำงบการเงินฉบับแก้ไขใหม่ พร้อมหมายเหตุประกอบงบ
2. ประชุมคณะกรรมการบริษัทและผู้ถือหุ้น เพื่ออนุมัติงบฉบับใหม่
3. ให้ผู้สอบบัญชีรับรองงบการเงินฉบับใหม่อีกครั้ง
4. ยื่นงบการเงินฉบับแก้ไขผ่านระบบ DBD e-Filing
5. ระบุในแบบ สบช.3 ว่าเป็น “งบการเงินฉบับแก้ไข”
6. หากมีหนังสือชี้แจงความจำเป็นในการแก้ไขแนบไปด้วย จะช่วยให้เจ้าหน้าที่พิจารณาได้รวดเร็วขึ้น

⏰ ข้อควรระวัง: หากพ้นกำหนดเวลายื่นงบการเงิน (ภายใน 1 เดือนหลังประชุมสามัญ) จะถูกปรับตามกฎหมาย เว้นแต่มีเหตุอันควร

4. ขั้นตอนการแก้ไขภาษีกับกรมสรรพากร

หากการแก้ไขงบการเงินมีผลต่อยอดภาษีที่คำนวณ เช่น

• รายได้เพิ่มขึ้น = ภาษีต้องจ่ายเพิ่ม
• ค่าใช้จ่ายลดลง = กำไรเพิ่ม = ภาษีเพิ่ม
  จะต้องดำเนินการยื่นแบบ ภงด.50 หรือแบบแสดงรายการอื่น ๆ ฉบับใหม่ (แก้ไข) ด้วย

วิธีดำเนินการ:

1. เตรียมแบบ ภงด.50 ฉบับแก้ไข พร้อมเอกสารแนบ
2. ยื่นที่สำนักงานสรรพากรพื้นที่ หรือผ่าน e-Filing
3. หากยอดภาษีเพิ่มขึ้น ต้องชำระเงินส่วนต่างพร้อมเบี้ยปรับและเงินเพิ่ม
4. หากภาษีลดลง ต้องแนบคำชี้แจง และรอการตรวจสอบจากเจ้าหน้าที่ก่อนพิจารณาคืนเงิน

🔔 หากการแก้ไขเกิดจากเจตนาไม่บริสุทธิ์ อาจเข้าข่าย “หลีกเลี่ยงภาษี” และถูกดำเนินคดีได้

5. ต้องแจ้งผู้มีส่วนได้เสียอื่นหรือไม่?

ขึ้นอยู่กับลักษณะของกิจการและข้อตกลง เช่น

• ธนาคาร / สถาบันการเงิน: หากงบใช้ประกอบการขอกู้ ต้องแจ้งและยื่นงบฉบับใหม่
• ผู้ถือหุ้น / นักลงทุน: ควรมีหนังสือชี้แจงอย่างโปร่งใส
• หน่วยงานภายนอกอื่น: หากยื่นงบให้กับ BOI, กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ ฯลฯ ต้องตรวจสอบเงื่อนไขการแก้ไข

6. คำแนะนำเพื่อป้องกันปัญหาภายหลัง

• ตรวจสอบความถูกต้องของงบการเงินอย่างละเอียดก่อนยื่น
• ให้ผู้สอบบัญชีช่วยทบทวนตัวเลขในระบบบัญชี
• มีระบบควบคุมภายในที่เข้มงวด เช่น ตรวจสอบยอดขาย–ต้นทุน–เงินสดทุกเดือน
• ใช้โปรแกรมบัญชีที่สามารถจัดเก็บประวัติการแก้ไขได้
• หากเกิดข้อผิดพลาด ให้ดำเนินการแก้ไขทันที อย่ารอจนเจ้าหน้าที่ตรวจพบ

7. งบการเงินที่แก้ไข ต้องจัดทำย้อนหลังหรือแสดงผลกระทบในปีปัจจุบัน?

ในทางปฏิบัติการบัญชี ตาม มาตรฐานการรายงานทางการเงิน (TFRS) หากข้อผิดพลาดที่เกิดขึ้นมีผลกระทบอย่างมีนัยสำคัญ และเกิดจากงวดก่อนหน้า (prior period errors) บริษัทจะต้อง:

• ปรับปรุงงบย้อนหลัง (restatement)
• เปิดเผยรายละเอียดใน หมายเหตุประกอบงบการเงิน อย่างชัดเจน

ตัวอย่างเช่น:
ปี 2566 ยื่นงบไปแล้ว แต่พบว่าค่าใช้จ่ายในปี 2565 บันทึกขาดไป 2 ล้านบาท
✅ ต้องจัดทำงบปี 2565 ใหม่ พร้อมหมายเหตุว่าเป็นฉบับแก้ไข
✅ ไม่สามารถนำไปลงในปี 2566 ได้เพียงอย่างเดียว

แต่ในกรณีที่ข้อผิดพลาด “ไม่เป็นสาระสำคัญ” หรือเป็นเพียงการประมาณการบัญชีที่เปลี่ยนแปลง (เช่น ปรับอัตราค่าเสื่อม) บริษัทสามารถบันทึกผลกระทบในงวดปัจจุบันได้เลย โดยไม่ต้องย้อนกลับไปแก้ปีเก่า

การพิจารณาว่าจะย้อนหลังหรือไม่ ต้องดูจากสาระสำคัญและผลกระทบต่อการตัดสินใจของผู้ใช้งบการเงินเป็นหลัก

8. แล้วถ้ามีการ “เปลี่ยนผู้สอบบัญชี” หลังยื่นงบ ต้องทำยังไง?

หากหลังยื่นงบการเงินแล้วบริษัทมีการเปลี่ยนผู้สอบบัญชี และต่อมาพบว่าต้องแก้ไขงบที่ตรวจสอบไปแล้ว
✅ บริษัทสามารถให้ผู้สอบบัญชีคนใหม่ตรวจสอบงบฉบับแก้ไขได้
แต่ต้องแนบหนังสือแสดงเหตุผลของการเปลี่ยนผู้สอบบัญชี
และเปิดเผยให้ชัดเจนในหมายเหตุประกอบงบ ว่า
“งบการเงินฉบับนี้เป็นการแก้ไขจากฉบับที่ยื่นไปก่อนหน้านี้ พร้อมทั้งเปลี่ยนผู้สอบบัญชีจาก… เป็น…”

ทั้งนี้ อาจมีผลต่อความน่าเชื่อถือของงบการเงินในมุมมองของผู้ลงทุน หรือหน่วยงานกำกับดูแล เช่น สถาบันการเงิน

9. ถ้าการแก้ไขมาจากการ “ถูกตรวจสอบจากสรรพากร” ควรดำเนินการอย่างไร?

ในหลายกรณี บริษัทไม่ได้รู้ตัวเองว่ามีข้อผิดพลาด
แต่เกิดจากการที่กรมสรรพากรเข้ามาตรวจภาษีย้อนหลัง แล้วพบว่า:

• รายได้ที่ไม่ได้นำมาบันทึก
• ค่าใช้จ่ายต้องห้ามที่บันทึกผิด
• รายการสินค้าคงเหลือคลาดเคลื่อน

ในกรณีนี้ บริษัทควร:

1. ขอคัดสำเนาข้อค้นพบจากเจ้าหน้าที่
2. นัดผู้สอบบัญชี/ที่ปรึกษาภาษี เพื่อประเมินผลกระทบ
3. ตัดสินใจว่าควรแก้ไขงบการเงินหรือไม่
4. หากแก้ไข ให้รีบยื่นงบฉบับใหม่ และปรับแบบ ภงด.50 พร้อมชำระภาษีเพิ่มเติม

💡 ข้อแนะนำ: ยิ่งบริษัทให้ความร่วมมือเร็วเท่าไร โอกาสได้รับ “ลดเบี้ยปรับ/เงินเพิ่ม” ก็จะมีมากขึ้น

10. ข้อแนะนำสำหรับผู้บริหาร / CFO / ฝ่ายบัญชี

การป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาในอนาคต ควรเริ่มจากระบบควบคุมภายในที่ดีและวัฒนธรรมการทำงานที่โปร่งใส เช่น:

• จัดทำบัญชีประจำเดือน ไม่รอปิดบัญชีปลายปี
• มีการ รีวิวภายในก่อนส่งงบให้ผู้สอบบัญชี
• ใช้ระบบ ERP หรือโปรแกรมบัญชีที่ตรวจสอบย้อนหลังได้
• ตรวจสอบยอดสินค้าคงเหลือ / รายได้ / ลูกหนี้–เจ้าหนี้ ทุกไตรมาส
• จัดอบรมพนักงานบัญชีเป็นประจำ
• วางนโยบาย “แจ้งข้อผิดพลาดโดยไม่ลงโทษ” เพื่อให้ทีมกล้าแจ้งปัญหา

“งบการเงินที่ยื่นแล้ว… แก้ไขได้ แต่ต้องถูกต้อง”

การแก้ไขข้อผิดพลาดในงบการเงินเป็นเรื่องสำคัญที่ต้องดำเนินการด้วยความรอบคอบ และถูกต้องตามกฎหมาย
เพราะงบการเงินคือภาพสะท้อนของธุรกิจ
หากตัวเลขไม่แม่นยำ = ความเชื่อมั่นของคู่ค้าหายไป
หากภาษีผิด = ความเสี่ยงทางกฎหมายตามมา

✅ ตรวจสอบให้ชัดเจนว่าเป็นข้อผิดพลาดจากอะไร
✅ ดำเนินการยื่นเอกสารใหม่ทั้ง DBD และสรรพากร
✅ แจ้งผู้มีส่วนเกี่ยวข้องอย่างโปร่งใส
✅ หากไม่แน่ใจ ต้องรีบขอคำปรึกษาจากผู้เชี่ยวชาญ

เพราะในโลกธุรกิจ “ความผิดพลาดแก้ได้… แต่ความไว้ใจเสียไปแล้ว อาจไม่กลับมา”

ข้อควรระวัง : 

การแก้ไขงบการเงินที่ยื่นไปแล้วสามารถทำได้ แต่ต้องดำเนินการอย่างรอบคอบ เป็นระบบ และต้องแจ้งหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทุกแห่ง เช่น กรมพัฒนาธุรกิจการค้า กรมสรรพากร ผู้สอบบัญชี และผู้ถือหุ้น

สิ่งสำคัญคือ ต้อง มีเหตุผลที่ชัดเจน โปร่งใส และจัดการอย่างมืออาชีพ เพื่อไม่ให้เกิดผลกระทบต่อความน่าเชื่อถือของบริษัท และหลีกเลี่ยงความเสี่ยงทางภาษีหรือกฎหมายในอนาคต

หากไม่มั่นใจในการดำเนินการ ควรปรึกษาผู้สอบบัญชีหรือนักบัญชีมืออาชีพอย่าง กรีนโปร เคเอสพี กรุ๊ป เพื่อให้การแก้ไขเป็นไปตามมาตรฐานและถูกต้องที่สุด

ติดต่อบริการปิดงบการเงิน

ติดต่อสำนักงานบัญชี บริษัท กรีนโปร เคเอสพี แอคเคาท์ติ้ง จำกัด
ที่อยู่: 32/8 ซอยสุขาภิบาล 5 ซอย 73 (พรกุลวัฒน์) แขวง ออเงิน เขตสายไหม กรุงเทพฯ 10220
เวลาทำการ: จันทร์ – ศุกร์ เวลา 8.30 – 17.30 น.
LINE Official Account: @greenprokspacc
โทรศัพท์: 085-067-4884