เช็กลิสต์การตรวจสอบบัญชีก่อนยื่นภาษี

เช็กลิสต์การตรวจสอบบัญชีก่อนยื่นภาษี

การยื่นภาษีไม่ใช่เพียงภาระหน้าที่ทางกฎหมายของผู้ประกอบการ แต่ยังเป็น จุดที่สะท้อนความถูกต้องของการบริหารธุรกิจ

ไม่ว่าจะเป็นภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT), ภาษีเงินได้นิติบุคคล (ภ.ง.ด.50), หรือภาษีหัก ณ ที่จ่าย การเตรียมบัญชีให้ครบถ้วนก่อนยื่นคือสิ่งที่จำเป็นอย่างยิ่ง โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับกิจการ SME ที่อาจไม่มีฝ่ายบัญชีเต็มรูปแบบ

ตรวจสอบรายได้ (Revenue)

มีการบันทึกรายได้ครบถ้วน

• รายได้จากการขายสินค้า/บริการ
• รายได้จากดอกเบี้ย เงินปันผล หรือรายได้อื่น ๆ
• ตรวจสอบใบกำกับภาษีและใบเสร็จว่าตรงกับรายได้ที่บันทึก

รายได้ที่รับล่วงหน้า

• บันทึกแยกเป็น “รายได้รับล่วงหน้า” ไม่ควรนับเป็นรายได้ทันที (ตามมาตรฐานบัญชี)

รายได้จากต่างประเทศ

• แปลงค่าเงินอย่างถูกต้อง ใช้อัตราแลกเปลี่ยนที่ประกาศโดยธนาคารแห่งประเทศไทย

2. ตรวจสอบค่าใช้จ่าย (Expenses)

บันทึกค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้องกับกิจการจริง

• ตรวจสอบเอกสารประกอบ เช่น ใบเสร็จ ใบกำกับภาษี
• ระบุว่าค่าใช้จ่ายนั้นเกี่ยวข้องกับกิจการโดยตรง

ระวังค่าใช้จ่ายส่วนตัวปะปน

• ค่ากินอยู่, ค่าใช้จ่ายส่วนตัวของกรรมการ = ไม่สามารถหักภาษีได้
• หากมีการเบิกเงินสด ควรมี “หลักฐานประกอบการใช้เงิน” แนบทุกครั้ง

ค่าเสื่อมราคา (Depreciation)

• คำนวณให้ถูกต้องตามกฎหมายสรรพากรและมาตรฐานบัญชี
• ทรัพย์สินมูลค่าเกิน 5,000 บาท (ที่วงเงินขึ้นอยู่กับแต่ละบริษัท)ใช้งานเกิน 1 ปี ต้องนำมาคิดค่าเสื่อม

ค่ารับรอง (Entertainment Expense)

• ไม่เกิน 0.3% ของรายได้ แต่สูงสุดไม่เกิน 10 ล้านบาท
• ต้องมีชื่อผู้รับรับรองและวัตถุประสงค์ชัดเจน

3. ตรวจสอบภาษีซื้อ – ภาษีขาย (สำหรับกิจการจด VAT)

ภาษีขาย

• ตรวจสอบว่าออกใบกำกับภาษีถูกต้อง
• อ้างอิงยอดรายได้ตรงกับรายงานภาษีขายและแบบ ภ.พ.30

ภาษีซื้อ

• ตรวจสอบว่ามีใบกำกับภาษีครบถ้วน ถูกต้อง
• รายการภาษีซื้อต้องเกี่ยวข้องกับกิจการเท่านั้น

มีการ “ตัดภาษีซื้อ” ที่ห้ามนำมาหัก เช่น:

• ค่าใช้จ่ายส่วนตัว
• ภาษีจากการซื้อรถยนต์บางประเภท
• ค่าใช้จ่ายที่ไม่มีใบกำกับภาษีเต็มรูปแบบ

4. ตรวจสอบภาษีหัก ณ ที่จ่าย (ภงด.3 / 53)

หักภาษี ณ ที่จ่ายถูกต้องหรือไม่?

• อัตราการหักภาษี เช่น จ้างฟรีแลนซ์, ค่าเช่า, ค่าขนส่ง, ค่าบริการต่าง ๆ

ออกหนังสือรับรองการหักภาษี

• ส่งให้ผู้ถูกหักเพื่อใช้ยื่นภาษี
• ต้องออกให้ครบในรอบปี

ยื่นแบบและนำส่งภาษีทันตามกำหนด

• แบบ ภงด.3 / 53 ต้องยื่นภายในวันที่ 7 ของเดือนถัดไป (หรือวันที่ 15 หากยื่นออนไลน์)

5. รายการต้องแนบกับแบบยื่นภาษีประจำปี

สำหรับการยื่น ภ.ง.ด.50 (ภาษีเงินได้นิติบุคคล)

• งบการเงินประจำปี (ตรวจสอบโดยผู้สอบบัญชี)
• รายละเอียดรายได้ ค่าใช้จ่าย
• บัญชีทรัพย์สิน และค่าเสื่อม
• แบบฟอร์มแนบอื่น ๆ เช่น ภ.อ.01

ตรวจสอบ “กำไรสุทธิ” ที่ยื่นกับกรมสรรพากร ตรงกับงบกำไรขาดทุนหรือไม่? หากมีขาดทุนสะสม ต้องตรวจสอบสิทธิ์ในการนำขาดทุนไปหักในปีถัดไป (ได้ไม่เกิน 5 ปี)

6. ตรวจสอบความสอดคล้องระหว่างเอกสารสำคัญ

รายการ	ต้องเช็กอะไร
รายงานภาษีซื้อ – ภาษีขาย	สอดคล้องกับแบบ ภ.พ.30
รายได้ในงบกำไรขาดทุน	ตรงกับยอดใบกำกับภาษี
งบการเงิน	ลงนามโดยกรรมการ + ผู้สอบบัญชี
เงินฝากธนาคารคงเหลือ	สอดคล้องกับยอดในบัญชีธนาคาร
รายการค้างรับ-ค้างจ่าย	บันทึกครบถ้วนหรือไม่

7. ตรวจสอบงบการเงินเพื่อเตรียมยื่นต่อหน่วยงาน

DBD (กรมพัฒนาธุรกิจการค้า)

• ต้องยื่นงบการเงินประจำปีภายใน 1 เดือนหลังประชุมผู้ถือหุ้น (ปกติไม่เกิน 150 วันนับจากวันสิ้นปีบัญชี)
• หากยื่นล่าช้ามีค่าปรับ

กรมสรรพากร

• ต้องยื่นแบบ ภ.ง.ด.50 ภายใน 150 วันหลังสิ้นงวดบัญชี
• หากยื่นล่าช้า เสียค่าปรับ + เบี้ยปรับทางภาษี

สรุป: การตรวจสอบบัญชีก่อนยื่นภาษีเป็นเรื่องที่ไม่ควรละเลย

เช็กลิสต์นี้ไม่เพียงช่วยให้ผู้ประกอบการ “ยื่นภาษีได้ถูกต้อง” แต่ยังช่วยให้กิจการ “วางแผนภาษี” ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ป้องกันความผิดพลาด ลดความเสี่ยงในการตรวจสอบย้อนหลัง และสะท้อนภาพรวมธุรกิจอย่างมืออาชีพ