เจ้าของธุรกิจ SME จัดการเงินอย่างไรไม่ให้ขาดมือ?

เจ้าของธุรกิจ SME ควรจัดการหมุนเงินยังไงไม่ให้ขาดมือ?

ในโลกของธุรกิจจริง “กำไรมาก ไม่ได้แปลว่าธุรกิจไม่เจ๊ง” เจ้าของ SME จำนวนไม่น้อยที่แม้ยอดขายจะดูดี มีกำไรอยู่บนกระดาษบัญชี แต่กลับเจอปัญหาใหญ่คือ “เงินสดไม่พอใช้” หรือที่เรียกว่า “ขาดสภาพคล่อง” ต้องหมุนเงินวันชนวัน ยืมเงินหมุนจ่ายพนักงาน หรือแย่กว่านั้นคือต้องปิดกิจการทั้งที่ยังมีลูกค้า ปัญหานี้ไม่ได้เกิดจาก “ยอดขาย” เสมอไป แต่มักเกิดจาก การบริหารกระแสเงินสดที่ไม่ดีพอ ซึ่งเป็นทักษะที่เจ้าของธุรกิจ SME จำเป็นต้องมีอย่างยิ่ง

ทำไมธุรกิจถึงเงินขาดมือ ทั้งที่ขายดี?

• เก็บเงินจากลูกค้าช้า แต่ต้องจ่าย supplier เร็ว
• ไม่มีการวางแผนค่าใช้จ่ายประจำเดือน
• มีลูกหนี้การค้าเยอะ แต่ไม่มีระบบติดตามทวงหนี้
• สต๊อกสินค้าเกินพอดี ทำให้เงินจม
• ใช้เงินธุรกิจปนกับเงินส่วนตัว

แม้ธุรกิจจะมีกำไร แต่หากเงินสดไม่หมุนเวียนพอ ธุรกิจอาจเจ๊งได้ทั้งที่ยังขายดี

เทคนิคจัดการหมุนเงินไม่ให้ขาดมือ สำหรับเจ้าของธุรกิจ SME

1. แยกบัญชี “ธุรกิจ” ออกจาก “บัญชีส่วนตัว”

สิ่งแรกที่เจ้าของ SME ต้องทำคือ เปิดบัญชีธุรกิจแยกต่างหาก เพื่อให้รู้ว่าธุรกิจมีรายรับ–รายจ่ายเท่าไร ไม่ให้ใช้เงินส่วนตัวมาปนกันจนคุมไม่ได้

2. ทำ Cash Flow Projection ล่วงหน้าอย่างน้อย 3 เดือน

การวางแผนกระแสเงินสด (Cash Flow) จะช่วยให้คุณรู้ว่า

• เดือนหน้าจะมีรายรับ–รายจ่ายเท่าไหร่
• มีเงินพอจ่ายเงินเดือน/ค่าเช่าไหม
• ควรเก็บเงินสำรองเท่าไร

ใช้ไฟล์ Excel ง่าย ๆ หรือโปรแกรมบัญชีช่วยได้ เช่น FlowAccount, Peak, QuickBooks

3. เร่งเก็บเงินจากลูกหนี้ให้เร็วขึ้น

• ออกใบแจ้งหนี้ทันทีหลังส่งงาน
• มีระบบติดตามลูกหนี้อย่างจริงจัง
• ให้ส่วนลดหากลูกค้าจ่ายเงินเร็ว
• หากเป็น B2B ควรกำหนดเครดิตไม่เกิน 30 วัน
  
  

4. เจรจากับซัพพลายเออร์ให้ได้เครดิตนานขึ้น

หากคุณเก็บเงินลูกค้าใน 30 วัน แต่ต้องจ่ายซัพพลายเออร์ใน 15 วัน = ขาดทุนกระแสเงินสดแน่นอน
ควรต่อรองเงื่อนไขการจ่ายให้เป็น 30 วัน หรือ 45 วัน เพื่อให้เงินหมุนคล่อง

5. คุมสต๊อกไม่ให้จมเงิน

• อย่า “ซื้อของตุน” มากเกินจำเป็น
• ใช้ระบบ min-max stock ช่วย
• วางแผนการสั่งซื้อให้สัมพันธ์กับยอดขาย
• สินค้าที่ขายช้า = เงินสดที่ติดอยู่ในรูปสินค้า

6. ตั้งเงินทุนหมุนเวียนขั้นต่ำไว้เสมอ

ธุรกิจควรมี เงินสำรองหมุนเวียนขั้นต่ำ 1–3 เท่าของค่าใช้จ่ายประจำเดือน
เช่น หากคุณมีค่าใช้จ่ายเดือนละ 50,000 บาท ควรมีเงินสำรองในบัญชีอย่างน้อย 100,000–150,000 บาท

7. ใช้สินเชื่อธุรกิจอย่างมีประสิทธิภาพ

• อย่ากู้เพื่อใช้จ่ายทั่วไป
• กู้เฉพาะเมื่อแน่ใจว่าจะช่วยเพิ่มรายได้
• เปรียบเทียบดอกเบี้ยและเงื่อนไขก่อนตัดสินใจ
• สินเชื่อหมุนเวียนประเภท OD หรือสินเชื่อระยะสั้น เหมาะกับ SME ที่ต้องหมุนทุนระยะสั้น

⚠️ พฤติกรรมที่ควรหลีกเลี่ยง เพื่อไม่ให้ธุรกิจสะดุด

• ใช้เงินจากยอดขายทั้งหมด โดยไม่กันไว้จ่ายภาษี
• ถอนเงินสดจากบัญชีบริษัทบ่อยเกินไป
• ไม่ทำบัญชีรายเดือน ทำให้ไม่เห็นภาพกระแสเงินสด
• ใช้บัตรเครดิตหรือสินเชื่อส่วนตัวแบบไม่วางแผน

ตัวอย่างการหมุนเงิน

รายรับ – รายจ่าย	จำนวนเงิน
รายรับเฉลี่ย/เดือน	100,000
ค่าเช่า + เงินเดือน	40,000
ค่าวัตถุดิบ	30,000
ค่าใช้จ่ายอื่น ๆ	10,000
กำไรสุทธิ	20,000

• เจ้าของกันเงินไว้ 10,000 บาทต่อเดือน เป็นเงินสำรอง
• ใช้ระบบ POS ติดตามยอดขายรายวัน
• มีเครดิตซื้อวัตถุดิบ 15 วัน และลูกค้าจ่ายสด = หมุนเงินไม่สะดุด

สรุป การหมุนเงินอย่างมีระบบคือ “หัวใจสำคัญ” ของการอยู่รอดของธุรกิจ SME ในทุกสถานการณ์
แม้ว่ายอดขายจะดี แต่หากคุณ ไม่วางแผนกระแสเงินสด ก็อาจเจอภาวะเงินขาดมือ จนทำให้ธุรกิจชะงักหรือถึงขั้นล้มได้ เจ้าของธุรกิจที่ดีไม่ใช่แค่ “ขายเก่ง” แต่ต้อง “หมุนเงินเป็น” ด้วย